Radio Opole » Kraj i świat
2022-04-30, 07:20 Autor: PAP

Opracowano enzym, który z łatwością rozkłada plastik

Z pomocą sztucznej inteligencji naukowcy opracowali syntetyczny enzym, który nawet w ciągu kilku godzin rozkłada tworzywa sztuczne zwykle zalegające setki lat na lądach i w oceanach. Można go wykorzystać nie tylko do recyklingu, ale także do usuwania plastiku z zanieczyszczonych miejsc.

Zespół z University of Texas Austin, na łamach magazynu „Nature” donosi o potencjalnie rewolucyjnym wynalazku, który może pomóc uwolnić świat od plastikowych śmieci. Jak przypominają naukowcy, na Ziemi zalegają miliardy ton plastikowych śmieci zgromadzonych na wysypiskach, zanieczyszczających morza oraz lądy.


Tymczasem oni opracowali enzym rozkładający w kilka dni, a nawet kilka godzin tworzywa sztuczne, których naturalny rozpad wymaga setek lat. „Możliwości enzymu są praktycznie nieograniczone, jeśli chodzi o wsparcie recyklingu” - twierdzi prof. Hal Alper, jeden z badaczy.


Enzym działa na poli(tereftalan etylenu), czyli PET - jeden z najpowszechniejszych plastików, który znajduje się np. w większości opakowań, a także niektórych ubraniach czy włóknach. Tworzywo to obejmuje aż 12 proc. wszystkich światowych odpadów stałych.


Z pomocą enzymu naukowcy zdołali rozłożyć plastik, czasami nawet w ciągu godzin, a potem z powstałych substancji, znów odzyskać wyjściowe tworzywo. Do opracowania enzymu wykorzystali sztuczną inteligencję, która zaprojektowała go po analizie naturalnego enzymu PETazy, pozwalającego na rozkładanie plastiku niektórym bakteriom.


Wynalazkowi badacze nadali nazwę FAST-PETaz. Słowo „fast” (ang. szybki) ma stanowić skrót od functional, active, stable and tolerant - funkcjonalny, aktywny, stabilny i odporny.


„Praca ta naprawdę pokazuje moc, jaka wynika z połączenia różnych dyscyplin - od syntetycznej biologii, przez inżynierię chemiczną, po sztuczną inteligencję” - zwraca uwagę prof. Andrew Ellington kierujący zespołem zajmującym się sztuczną inteligencją.


Choć recykling to najlepsza metoda ograniczania ilości śmieci, to jest skomplikowany i energochłonny. Zaledwie 10 proc. plastikowych odpadów jest przetwarzane, a reszta trafia na wysypiska, lub jest spalana. Rozwiązania biologiczne, np. oparte na enzymach wymagają znacznie mniej energii.


Mimo 15 lat rozwoju tej dziedziny, do tej pory nie udawało się znaleźć enzymu, który efektywnie rozkładałby plastik w pokojowej temperaturze, jego użycie było relatywnie łatwe, także w przemysłowej skali oraz niedrogie.


FAST-PETaza działa przy 50 st. C.


Teraz naukowcy rozpoczynają pracę nad metodą przemysłowej produkcji enzymu. Złożyli już odpowiednie zgłoszenie do urzędu patentowego.


Oprócz wykorzystania wynalazku w recyklingu, widzą też inne zastosowania - usuwanie PET z wysypisk, a także oczyszczanie z niego naturalnych terenów, w których takie śmieci zalegają w dużych ilościach.


To będzie jednak wymagało pewnych udoskonaleń wynalazku. „Jeśli mówimy o oczyszczaniu środowiska, potrzebujemy enzymu pracującego w odpowiedniej temperaturze. Nasza technologia ma ogromną przewagę w postępach na tym polu” - mówi prof. Alper.


Więcej informacji:


https://www.nature.com/articles/s41586-022-04599-z (PAP)


Marek Matacz


mat/ ekr/


Kraj i świat

2024-05-15, godz. 11:00 Szwecja/ Miasto Goeteborg nie będzie kupować produktów z Izraela, Maroka i Rosji Goeteborg nie będzie nabywać produktów z Izraela, Maroka i Rosji - poinformowały w środę władze tego szwedzkiego miasta. Decyzję tłumaczą chęcią 'zaprzestania… » więcej 2024-05-15, godz. 11:00 GUS: W 2023 r, odbyło się w Polsce 6,3 tys. imprez masowych, w tym 2,9 tys. imprez artystyczno-rozrywkowych. 'W 2023 r. zorganizowano 6,3 tys. imprez masowych, w tym 2,9 tys. artystyczno-rozrywkowych. Wydarzenia zgromadziły łącznie 26,9 mln uczestników, w tym 10,3… » więcej 2024-05-15, godz. 11:00 FIFA: pierwsze klubowe mistrzostwa świata kobiet odbędą się w 2026 roku W styczniu i lutym 2026 roku odbędą się pierwsze klubowe mistrzostwa świata kobiet - ustalono podczas obrad Rady FIFA, czyli Międzynarodowej Federacji Piłki… » więcej 2024-05-15, godz. 11:00 Hołownia: kiedy dostanę sygnał od przewodniczącej komisji sprawiedliwości, nowela o KRS z senackimi poprawkami wróci… Nad poprawkami Senatu do nowelizacji ustawy o KRS pracuje komisja sprawiedliwości i praw człowieka. Kiedy dostanę sygnał od przewodniczącej komisji, że ustawa… » więcej 2024-05-15, godz. 11:00 Mazowieckie/ Zablokowana droga krajowa 62 koło Serocka Po zderzeniu ciężarówki z samochodem osobowym całkowicie zablokowana jest droga krajowa numer 62 w miejscowości Karolino koło Serocka w powiecie legionowskim… » więcej 2024-05-15, godz. 11:00 Rosja/ Zatrzymano lekarza, który alarmował o sytuacji na Białorusi podczas pandemii Na zachodzie Rosji zatrzymano białoruskiego lekarza Uładzimira Martaua, który od 2020 roku informował o prawdziwej sytuacji na Białorusi podczas pandemii… » więcej 2024-05-15, godz. 11:00 USA/ Resort sprawiedliwości rozważa wniesienie oskarżenia przeciwko Boeingowi Resort sprawiedliwości USA rozważa wniesienie oskarżenia przeciwko koncernowi Boeing w związku z dwiema katastrofami samolotów 737 Max, w których w Indonezji… » więcej 2024-05-15, godz. 11:00 Sejm/ PiS i KO składają poprawki do projektu nowelizacji tzw. ustawy pomocowej (krótka2) W środę w Sejmie przedstawiciele PiS i KO przedstawili poprawki do projektu nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Poprawka PiS uzależnia uzyskanie… » więcej 2024-05-15, godz. 11:00 Marszałek Sejmu: zapewniliśmy protestującym rolnikom pomoc medyczną Szymon Hołownia podkreślił w środę, że została zapewniona pomoc medyczna dla protestujących w Sejmie rolników, którzy w poniedziałek ogłosili strajk… » więcej 2024-05-15, godz. 10:50 Zakończyła się akcja ratownicza w kopalni Mysłowice-Wesoła (opis) W środę przed godz. 9.00 zakończyła się akcja ratownicza po wtorkowym wstrząsie w kopalni Mysłowice-Wesoła - poinformował w środę na briefingu wiceprezes… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »