Polska nie radzi sobie z work-life balance. Jesteśmy w ogonie UE

Polacy są drugim po Grekach najdłużej pracującym narodem w UE; tygodniowo pracujemy trzy godziny dłużej niż średnia w Unii - wynika z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego. W Polsce na niepełny wymiar godzin pracuje 5 proc. osób, natomiast średnia dla krajów UE to 17 proc. - zauważono.

Według danych opisanych w publikacji PIE "Work-life balance a elastyczne formy organizacji pracy" Polacy pracują średnio 40,4 godzin tygodniowo - trzy godziny dłużej niż średnia krajów UE i 8 godzin dłużej niż najkrócej pracujący Holendrzy. Dłużej od Polaków - jak wynika z informacji Eurostatu przytoczonych przez PIE - pracują tylko Grecy, 41 godzin tygodniowo.

Instytut wskazał, powołując się na własne badania prowadzone w grudniu 2023 roku na próbie 1000 przedsiębiorstw, że w Polsce na niepełny wymiar godzin pracuje 5 proc. osób, natomiast średnia krajów UE, to 17 proc. Natomiast pracę zdalną w Polsce wykonuje 13 proc., co stanowi 10 proc. mniej od średniej unijnej.

W raporcie podano, że liderem praktyki work-life balance (równowaga między życiem zawodowym i prywatnym - PAP) są Włosi, którzy w badaniach Better Life Index (wskaźnika OECD służącego do porównywania poziomu życia) osiągnęli poziom 9,4/10 pkt., jak również Duńczycy (8,6/10 pkt) oraz Norwegowie (8,5/10 pkt). Polska osiągnęła wynik 6,5/10 pkt., trzeci od końca wśród przebadanych krajów UE oraz 25 na 41 przebadanych krajów w ogólnym zestawieniu.

Z raportu wynika, że ponad 60 proc. przebadanych pracodawców uważa, że elastyczne formy zatrudnienia wpływają pozytywnie na efektywność pracowników. Wśród polskich przedsiębiorców dominuje rozwiązanie "ruchomych godzin", do stosowania czego przyznało się 46 proc. firm. Równie popularna jest praca w niepełnym wymiarze godzin (42 proc.).

Jak zauważyła analityczka z PIE Katarzyna Dębkowska, w 2024 roku firmy mają zamiar dalej stosować te rozwiązania, jak też je rozszerzać. Najrzadziej stosowaną praktyką jest czterodniowy tydzień pracy (1 proc. badanych firm), jednak w 2024 taki pomysł zamierza realizować 2 proc. przedsiębiorców.

„Elastyczne formy pracy najczęściej wykorzystywane są w firmach zajmujących się działalnością profesjonalną, naukową lub techniczną oraz w przedsiębiorstwach z branży informacja i komunikacja. Szczególną popularnością w tych branżach cieszy się praca zdalna (74 proc. wskazań), a także ruchome godziny pracy (ponad 60 proc. wskazań)" – wskazała analityczka PIE, Aleksandra Wejt-Knyżewska, cytowana w raporcie.

Dodała, że pracę zdalną lub hybrydową często (62 proc.) stosują przedsiębiorstwa działające w finansach lub ubezpieczeniach natomiast ruchome godziny pracy są popularnymi metodami organizacji pracy w przedsiębiorstwach zajmujących się pozostałymi usługami (66 proc.) oraz prowadzących działalność związaną z kulturą, rozrywką i rekreacją (58 proc.), a także w firmach transportowych i magazynowych (56 proc.).

Autorzy raportu zwrócili uwagę na nowelizację Kodeksu pracy implementującą między innymi równowagę między życiem prywatnym i zawodowym, która weszła w życie 26 kwietnia 2023 roku. Zastrzegli, że z powodu krótkiego czasu obowiązywania regulacji nie można jednoznacznie ocenić związanych z tym korzyści gospodarczych. Wskazali natomiast na pozytywny odbiór przez pracowników - w tym dodatkowe możliwości w zakresie opieki nad dziećmi.

"Pracownik, który ma możliwość dostosowania własnej organizacji pracy w firmie w taki sposób, aby bez przeszkód zapewnić opiekę swojemu dziecku albo innej osobie, za którą jest odpowiedzialny, będzie także rzadziej korzystał ze zwolnień lekarskich" - zaznaczyła Dębkowska.

Zgodnie z badaniem PIE pracownicy wśród zagadnień, które pozytywnie wpływają na work-life balance wymienili: ustalenia dotyczące priorytetów pracy (75 proc.), dodatkowe dni urlopu na opiekę nad członkiem rodziny (68 proc.) oraz urlop rodzicielski dla ojców (65 proc.).

Work-life balance jest zwykle definiowana jako ilość czasu poświęconego pracy, porównując do czasu przeznaczonego na robienie innych rzeczy. 

grg/ mmu/