Firmy za gaz zapłacą krocie. Ostrzegają, że Polaków nie będzie stać np. na rehabilitację

Anna Łukaszewska-Trzeciakowska, wiceminister klimatu, zapewnia, że to jest rozwiązanie, które domyka tarczę energetyczną i wszystkie podmioty dostaną wsparcie. To jednak nie jest cała prawda. Wiele przedsiębiorstw z niej nie skorzysta. I jeśli Unia nie dogada się w sprawie cen gazu, firmy będą musiały podnieść swoje ceny albo zamknąć działalność, w tym baseny czy inne prowadzone przez samorządy obiekty sportowe.

WIĘCEJ INFORMACJI PRAWNYCH W NOWEJ SEKCJI BUSINESS INSIDER POLSKA — PRAWO

Krótka lista podmiotów wrażliwych

Ustawa określa maksymalną cenę gazu dla tzw. podmiotów wrażliwych wymienionych w art. 62b ust. 1 pkt 2 prawa energetycznego (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1385). Ta lista jest jednak o wiele krótsza niż ta uprawniająca do energii elektrycznej w maksymalnej cenie. Związane z samorządem podmioty prowadzące działalność w zakresie kultury fizycznej, schroniska dla zwierząt, związki zawodowe, zakłady poprawcze, koła gospodyń wiejskich będą mieć prąd w cenie 785 zł a KWh, ale tanim gazem się nie ogrzeją. Do taniego gazu uprawnione są tylko m.in.:

• gospodarstwa domowe,
• wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe,
• podmioty udzielające świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
• podmioty systemu oświaty i szkolnictwa wyższego, np. uczelnie, szkoły, przedszkola, biblioteki,
• żłobki i kluby dziecięce, a także dzienni i opiekunowie,
• kościoły i inne związki wyznaniowe,
• podmioty prowadzące działalność kulturalną, archiwalną,
• ochotnicze straże pożarne,
• organizacje pozarządowe, spółdzielnie socjalne,
• jednostki organizacyjne pomocy społecznej, noclegownie i ogrzewalnie, jednostki organizacyjne wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, rodzinne domy pomocy, centra integracji społecznej, warsztaty terapii zajęciowej, placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku mające pozwolenie wojewody.

Zobacz też: Duże firmy słono zapłacą za energię. Polska wyklucza je z pomocy [TYLKO U NAS]

Baseny i hale sportowe za gaz zapłacą krocie

Marek Wójcik, sekretarz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu, nie może zrozumieć, dlaczego na tej liście nie ma wielu podmiotów, w tym basenów, hal sportowych. Adrian Pokrywczyński ze Związku Powiatów Polskich obrazowo tłumaczył, że w efekcie dzieci nie będą miały, gdzie uczyć się pływać oraz trenować. — W tej chwili około 50 proc. podmiotów wrażliwych nie jest objętych osłoną, w tym choćby obiekty sportowe. Odpowiednią poprawkę zgłosimy w Senacie, bo katalog podmiotów objętych maksymalną ceną gazu powinien być taki sam jak w przypadku energii elektrycznej — podkreśla Wójcik.

Sławomir Neumann, poseł PO, podczas debaty w Sejmie pokazywał, że samorządowe baseny i hale sportowe dostają oferty na 1,1 tys. zł, a nawet 1,3 tys. zł za MWh za gaz. Zatem nawet sześciokrotnie wyższe niż ustawowa cena maksymalna. Samorządowcy mówią wprost, jeśli obiekty sportowe nie trafią na listę podmiotów wrażliwych, zostaną zamknięte, bo Polaków nie będzie stać na sześć razy droższy bilet za godzinę pływania. A okazuje się, że nie będzie ich stać także na rehabilitację czy leczenie stomatologiczne.

Tylko przychodnia z kontraktem z NFZ ma prawo do taniego gazu

Zgodnie z ustawą prawo do gazu w maksymalnej cenie będą mieć podmioty udzielające świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w zakresie, w jakim zużywają paliwo gazowe na potrzeby udzielania tych świadczeń. To oznacza, że placówki bez kontraktu z NFZ nie będą uprawnione do taniego gazu.

A jak ostrzega Tomasz Dybek, prezes Krajowej Izby Fizjoterapeutów, ograniczone możliwości zawierania umów z NFZ powodują, że gabinety fizjoterapeutyczne udzielają świadczeń komercyjnie, albo jako podwykonawcy, co nie uprawnia ich do pomocy.

— Spowoduje to ograniczenie dostępności świadczeń zdrowotnych dla tych pacjentów, którzy już dziś nie korzystają z usług finansowanych ze środków publicznych, a kolejki do rehabilitacji wydłużą się — przekonuje Dybek.

W tej samej sytuacji są też gabinety stomatologiczne, prywatne przychodnie ginekologiczne — większość nie ma kontraktu z NFZ. Ceny tam pójdą w górę tak, że wielu pacjentów nie będzie stać na wizytę. Ponadto w górę pójdą ceny wielu innych usług.

Zobacz też: Tani prąd dla firm. Złożenie oświadczenia w grudniu pozwala zaoszczędzić od stycznia

Mali przedsiębiorcy też bez gazu w ustawowej cenie

W Sejmie posłowie opozycji, zwłaszcza Lewicy i Platformy Obywatelskiej, domagali się objęcia maksymalną ceną gazu małych i średnich przedsiębiorców. — Los drobnych i średnich przedsiębiorstw jest bardzo niepewny. Szacunki ekspertów pokazują, że na koniec 2022 r. może upaść prawie 250 tys. firm. Dlaczego wyłączyliście państwo te podmioty, gdy ich przyszłość stoi pod ogromnym znakiem zapytania? — pytała Karolina Pawliczak, posłanka Lewicy.

Tu minister Anna Łukaszewska-Trzeciakowska była nieugięta, wręcz już nerwowo, tłumaczyła, dlaczego MŚP nie są objęte ustawą. — Nie możemy udzielić wsparcia MŚP w gazie. To jest pomoc publiczna, która nie jest uzgodniona z Unią Europejską, a więc byłaby nieuprawniona. Narazilibyśmy na karę nie tylko siebie jako państwo, ale również firmy. Jeżeli za cztery, sześć tygodni czy dwa miesiące okaże się, że na poziomie Unii Europejskiej taka zgoda jest, to my niezwłocznie z taką legislacją wrócimy. Tak było w sprawie cen energii elektrycznej. Odpowiednia ustaw była w Sejmie następnego dnia po udzieleniu przez Komisję zgody. Jeśli zostanie zagwarantowana maksymalna cena na poziomie unijnym, to wpłynie na nasze przepisy. Cały czas współpracujemy w Unii, aby była maksymalna cena za gaz, ale na razie się to nie udaje, bo nasi niemieccy i holenderscy partnerzy bardzo tego nie chcą. Chcą, by było dużo gazu dla nich — tłumaczyła zdenerwowana minister Anna Łukaszewska-Trzeciakowska.

Wcześnie Artur Soboń, wiceminister finansów, w odpowiedzi na apel Adama Abramowicz, rzecznika MŚP, powiedział jasno, że dziś nie ma przestrzeni na zamrożenie cen gazu dla przedsiębiorców.

Witucki: części branż Unia pozwala pomóc

Inaczej jednak na sprawę patrzy Konfederacja Lewiatan. Jej szef Maciej Witucki przekonuje, że unijne rozporządzenie w sprawie skoordynowanych środków zmniejszających zapotrzebowanie na gaz daje Polsce możliwości pomocy branżom czy firmom uznanym za strategiczne, jeżeli wzrost cen gazu zakłóciłby łańcuchy dostaw kluczowych dla społeczeństwa. Witucki zwraca uwagę, że Komisja jako przykład kluczowego z punktu wiedzenia społeczeństwa wskazała właśnie branżę farmaceutyczną.

Zdaniem Wituckiego do strategicznych branż należą też: szklarska, piekarnicza i poligraficzna. Gaz jest wykorzystywany do produkcji leków czy szkła niezbędnego dla branży spożywczej, czy rozgrzania pieców piekarniczych. Gdy jego cena rośnie, rosną koszty produkcji, co przekłada się na wzrost cen lub obniżenie rentowności. O tym, jak cena gazu przekłada się na biznes, mówi Jarosław Goszczycki, właściciel Piekarni Tyrolskiej w Olsztynie. On podniósł ceny o 30-40 proc. — Jeszcze w tamtym roku płaciłem 100 tys. zł miesięcznie za gaz, a teraz jest to kwota w wysokości 300 tys. zł. Gdy doliczę do tego VAT, to będzie około 380 tys. zł miesięcznie — uzasadnia podwyżki Goszczycki.

Polska czeka na unijne decyzje

Przypomnijmy, że pod koniec listopada Komisja Europejska zaproponowała maksymalną cenę gazu, gdyby cena przekroczyła 275 euro (289 dol.) za MWh przez dwa tygodnie i była o 58 euro wyższa niż cena referencyjna skroplonego gazu ziemnego przez 10 dni. Część państw popierających wprowadzenie limitu cenowego w reakcji na propozycję KE postuluje jego obniżenie do poziomu poniżej 200 euro/MWh. Kolejne rozmowy są zaplanowane na 13 grudnia.

Jak jednak informuje biznesalert.pl nie czekając na uzgodnienia w sprawie limitu cen gazu w Radzie, niemiecki rząd konkretyzuje własny gigantyczny mechanizm wsparcia odbiorców gazu w kwocie 200 mld euro. Dla niemieckiego przemysłu ulga gazowa ma obowiązywać już od przyszłego stycznia. Firmy o rocznym zużyciu gazu przekraczającym 1,5 mln kWh mają otrzymać gwarantowaną cenę 70 euro za MWh do poziomu 70 proc. ich zużycia w 2021 r.