Wezwania na ćwiczenia wojskowe - podsumowanie

G.....k
G.....k

Pozwoliłem sobie przygotować kilka słów podsumowania na temat wezwań na ćwiczenia wojskowe - może pozwoli to rzucić nieco światła na sprawę w przystępny sposób, bo mam wrażenie znacznego chaosu informacyjnego. Wszystko, co przestawiam wam poniżej powstało w oparciu o przepisy ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (tj. Dz.U. 2022 poz. 2305), którą zgodnie przyjęły wszystkie ugrupowania polityczne. Akt ten stanowi obecnie fundament prawny funkcjonowania armii i reguluje także kwestie rezerwistów i ćwiczeń wojskowych. 


[Proszę przygotujcie się na ścianę tekstu, ale ten legislacyjny gniot jest tak napisany - umieściłem pogrubione TLDR po każdym akapicie]

1. Obowiązek obrony

Zacznijmy zupełnie od podstaw, ale uwierzcie mi to potrzebne dla zrozumienia powagi sytuacji. W art. 3 ust. 1 ustawy czytamy, że "obowiązkowi obrony Ojczyzny podlegają obywatele polscy zdolni ze względu na wiek i stan zdrowia do wykonywania tego obowiązku." i dalej w ust. 2 przewidziano cztery możliwości realizowania tego obowiązku:

  • służba wojskowa, z wyłączeniem osób, o których mowa w art. 5 ust. 2 i 3 (osoby trwale niezdolne i pewne wyjątki, np. wychowujący dzieci do 8 r.ż., samotnie wychowujący dzieci, opiekujący się nad osobami starszymi itd.) - podstawowa forma realizowania obowiązku obrony Ojczyzny,
  • wykonywanie obowiązków wynikających z nadanych przydziałów mobilizacyjnych i pracowniczych przydziałów mobilizacyjnych, 
  • pełnienie służby w jednostkach zmilitaryzowanych, 
  • wykonywanie świadczeń na rzecz obrony.


Wspomniana furtka w postaci art. 5 zwalnia od służby wojskowej osoby poniżej 18 i powyżej 60-63 r.ż., a także "osoby, które zostały uznane ze względu na stan zdrowia za trwale niezdolne do tej służby" - czy oznacza to osoby z kategoriami D i E? Nie jest to jednoznaczne.


Na pewno każdy z nas "na dzień dobry" ma obowiązek obrony Ojczyzny. Zakładając, że nie dotyczą nas szczególne sytuacje okołowojskowe opisane w 3 ostatnich przypadkach (zakładam, że 99% osób czytających jednak nie), to mamy zrealizować ten obowiązek w formie służby wojskowej. Są przewidziane pewne zwolnienia z tej formy np. z uwagi trwałą niezdolność do służby. Możliwe jest też negowanie samego obowiązku obrony Ojczyzny ze względu na stan zdrowia.


2. Służba wojskowa i rezerwa pasywna

Zgodnie z art. 129 służba wojskowa dzieli się na czynną służbę wojskową i służbę w rezerwie. Chociaż wydawać by się mogło, że nas (mam na myśli tych, których kontakt z wojskiem skończył się po komisji lekarskiej X lat temu) dotyczy to drugie to jest dokładnie na odwrót. Do czynnej służby zalicza się zgodnie z art. 130 m.in. "służbę w aktywnej rezerwie w dniach tej służby oraz odbywanie ćwiczeń wojskowych w ramach pasywnej rezerwy". Aktywną rezerwę z pierwszej części pomińmy - jest dobrowolna.


Czym więc jest ta pasywna rezerwa? Odpowiada na to kolejny artykuł: "pasywną rezerwę tworzą osoby, które mają uregulowany stosunek do służby wojskowej i nie pełnią innego rodzaju służby wojskowej, i nie podlegają militaryzacji oraz nie ukończyły 55 roku życia...". Jak rozłożymy to nieco na składniki pierwsze to dowiemy się na podstawie definicji ustawowych, że uregulowany stosunek do służby mają np. osoby z przyznaną jakąś kategorią i przeniesione z urzędu do rezerwy. Co ciekawe dopiero w tym momencie wykluczamy większość kobiet z uwagi na brak uregulowanego stosunku do służby wojskowej - z wyjątkami, ale nie podlegają kwalifikacji. Militaryzacja nas też prawie na pewno nie dotyczy, bo to narzędzie specjalne np. dla zapewnienia produkcji zbrojeniowej. Czyli praktycznie każdy mężczyzna z przyznaną kategorią przez komisję lekarską, który ma poniżej 55 r.ż., niebędący innym, rzadkim wyjątkiem jest już w rezerwie pasywnej.


Służbę w rezerwie pasywnej opisano w art. 248 i kolejnych. Dowiadujemy się z nich, że "pełnienie służby przez żołnierzy pasywnej rezerwy, zwanych dalej „żołnierzami PR”, polega na odbywaniu ćwiczeń wojskowych". Jak pokazuje przykład kolegi @59b862cef4 to właśnie się dzieje. Zapytacie jakich "żołnierzy" do ciężkiego licha, skoro rezerwę pasywną tworzą "osoby" ze wcześniejszej definicji. Otóż tak jak napisałem na samym początku tego punktu, w trakcie ćwiczeń wojskowych rezerwy pasywnej pełnimy służbę czynną i tak - żołnierz to wg ustawy osoba pełniąca czynną służbę wojskową. 


Przysięga nie ma znaczenia, w momencie rozpoczęcia ćwiczeń wojskowych RP pełnicie czynną służbę wojskową i stajecie się żołnierzami ( ͡° ͜ʖ ͡°)ノ⌐■-■


3. Ćwiczenia wojskowe

Czy są jakieś wyjątki? Czy będąc już w tej nieszczęsnej rezerwie pasywnej możecie uniknąć ćwiczeń wojskowych? Teoretycznie tak, ponieważ w art. 248 ust. 1 pkt 5 czytamy, że poza oczywiście politykami, urzędasami, itd. "na ćwiczenia wojskowe żołnierzy PR nie powołuje się osób, które są wyłączone od obowiązku pełnienia służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny...". 


Czy to ma się tyczyć np. osób z kategorią E? Jeżeli tak to najpewniej mamy do czynienia z jakąś abberacją rzeczywistości. Oznaczałoby to, że osoby z kategorią D tj. "niezdolny do służby wojskowej (...) w czasie pokoju, z wyjątkiem niektórych stanowisk służbowych przeznaczonych dla terytorialnej służby wojskowej" będą de facto służyć w czasie pokoju i to w służbie czynnej jako żołnierze rezerwy pasywnej ( ͡°( ͡° ͜ʖ( ͡° ͜ʖ ͡°)ʖ ͡°) ͡°) Chyba, że obejmuje ich już wcześniej definicja zwalniająca ich z obowiązku obrony Ojczyzny w formie służby wojskowej wspomniana w pkt 1 tego podsumowania. Trudno powiedzieć jak do tego podchodzą WCRy.


Czy coś jeszcze można zrobić? Poza sprawdzeniem warunku opisanego tutaj, zejść o poziom niżej w rozważaniach i sprawdzić, czy jest się w rezerwie pasywnej (pkt 2), a potem jeszcze niżej i sprawdzić czy podlega się służbie wojskowej i czy podlega się obowiązkowi obrony Ojczyzny (pkt 1).


4. Kilka ciekawostek o żołnierzu rezerwy pasywnej

art. 516-517 - jeżeli żołnierzowi przydarzy się wypadek to przysługuje jednorazowe świadczenie w wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku ciała (matematykę zostawiam wam)

art. 481 ust.1 - jeżeli umrzecie to MON zapłaci za wasz pogrzeb

art. 538 - duchowni w razie W mogą zostać co najwyżej kapelanami, a słuchacze seminariów i szkół duchownych tylko skierowani do służby sanitarnej

art. 314 ust. 1 - jeżeli jednak pracodawca was zwolni w ciągu 30 dni od powrotu to dostaniecie (UWAGA!) pierwszeństwo w zakresie pośrednictwa pracy ( ͡° ͜ʖ ͡°)

i wiele, wiele innych - szczerze to więcej miejsca poświęcono psom i koniom służbowym niż służbie w rezerwie pasywnej.


Na koniec muszę napisać, że wszystko, co znajduje się powyżej nie stanowi porady czy interpretacji prawnej, a jedynie utwór o charakterze literackim i publicystycznym.

 

#obowiazkowecwiczeniawojskowe #wojsko