Na podstawie uprawnienia, o którym mówi art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, naczelnicy urzędów skarbowych w uzasadnionych przypadkach mogą występować do banków o przekazanie informacji o rachunkach bankowych.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Urząd skarbowy pyta o informacje o naszych kontach bankowych. Mamy najnowsze dane
Jak podkreśla Ministerstwo Finansów w informacji przesłanej money.pl, chodzi o przypadki powiązane z "popełnionymi czynami stanowiącymi przedmiot postępowania przygotowawczego prowadzonego w sprawie o popełnienie przestępstwa". Resort zapewnia, że wystąpienia o takie informacje do banków nie mogą być kierowane bez przyczyny.
W odpowiedzi na pytanie o obawy dot. możliwości uzyskania dostępu do konta już podczas postępowania przygotowawczego niejako bez wiedzy zainteresowanego, MF zaznaczyło, że podatnicy nie muszą się obawiać o nadużywanie nowych uprawnień przez US, "ponieważ są one wykorzystywane bardzo rzadko".
W okresie lipiec-październik 2022 r. naczelnicy urzędów skarbowych prowadzili ponad 47 tys. postępowań przygotowawczych w sprawach karnych skarbowych i karnych, a skierowali jedynie 75 wystąpień do banków na podstawie art. 48 ustawy o KAS, co stanowi zaledwie 0,15 proc. Zatem jest to uprawnieninie wykorzystywane przez naczelników urzędów skarbowych jedynie w wyjątkowych przypadkach - wyjaśnia resort finansów.
Jak czytamy, dane przekazywane przez banki są chronione tajemnicą skarbową, którą regulują zapisy ustawy Ordynacja podatkowa. "Z kolei dostęp do akt postępowania przygotowawczego, a tym samym do informacji w nich zawartych reguluje art. 156 Kodeksu postępowania karnego. Jedynie prokurator może wyrazić zgodę na udostępnienie akt lub informacji z postępowania karnego" - tłumaczy MF.
Skarbówka prześwietla konta Polaków
O tym, że takie przepisy wejdą w życie, informowaliśmy w lutym. Od 1 lipca naczelnik Urzędu Skarbowego może zwrócić się do banku z żądaniem wydania informacji bankowej również takiej osoby, która nie ma statusu podejrzanego.
To konsekwencja Polskiego Ładu, w którym w jednym z przepisów zastąpiono słowo "podejrzany" określeniem "osoba fizyczna". Resort finansów uspokajał wówczas, że skarbówka prześwietli tylko konta osób, co do których już prowadzone są czynności sprawdzające.
W praktyce od lipca banki mają obowiązek przekazywać urzędom skarbowym, zarówno dane dotyczące m.in. liczby posiadanych przez daną osobę rachunków, obrotów, posiadanych środków, jak i wysokości wpłat. Co więcej, żądanie ujawnienia danych o rachunku może dotyczyć nie tylko właścicieli, ale także pełnomocników konta.
Wcześniej - jak wspomnieliśmy - bank mógł przekazywać takie informacje tylko w odniesieniu do "osoby podejrzanej". Jednak teraz fiskus może prześwietlić czyjeś konto np. w sytuacji, gdy podatnik nie ujawnia dochodów lub prowadzi niezarejestrowany biznes.
W mediach zaczęły pojawiać się informacje o kontrolach kont bankowych Polaków po wejściu w życie nowych przepisów. Z tych relacji wynikało, że część osób dowiadywało się o tym, że skarbówka prześwietliła ich konta dopiero w momencie ich blokady.
