Spadła średnia długość życia Polaków. O ile lat krócej żyjemy?
Po ponad dwóch latach pandemii można pokusić się już o pierwsze podsumowania dotyczące tego, jak zmieniło się zdrowie i średnia długość życia Polaków. Okazuje się, że czas ten pozostawił na nas swoje piętno, m.in. spadła średnia długość życia w naszym kraju o ponad dwa lata. Niestety, statystyki te wyglądają gorzej w przypadku mężczyzn.
- Na COVID-19 zmarło ponad 100 tys. Polaków
- „Spadło przeciętne trwanie życia w Polsce”
- Nie umarli, ale mają long covid
Z raportu o zdrowiu Polaków „Diagnoza po pandemii COVID-19” dowiadujemy się, że pandemia wywarła kilka poważnych skutków na życie Polaków. Twórcy raportu, Rada Naukowa TUW Polskiego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, wymienia: spadek przeciętnej długości życia, ograniczenie dostępu do świadczeń medycznych, niezaspokojone potrzeby zdrowotne i powikłania po zakażeniu SARS-CoV-2, czyli tzw. long covid.
Na COVID-19 zmarło ponad 100 tys. Polaków
Autorzy raportu zwracają uwagę, że najbardziej widocznym, bo bezpośrednim skutkiem pandemii, jest liczba zakażonych wirusem SARS-CoV-2 i zmarłych na COVID-19. Konsekwencją jest spadek przeciętnej długości życia.
„Według danych Ministerstwa Zdrowia na 25 września 2022 r. w Polsce zgłoszono 6,27 mln przypadków COVID-19. Według GUS w latach 2020-2021 na COVID-19 zmarło w Polsce 132 636 osób (41,5 tys. w 2020 r. i 91 tys. w 2021 r.). To oznacza, że koronawirus był w tych latach przyczyną ponad 13 proc. zgonów w kraju” – napisano w raporcie.
„Spadło przeciętne trwanie życia w Polsce”
Nadumieralność, czyli liczba zgonów ponad tę, której można byłoby się spodziewać na podstawie statystyk z poprzednich lat, w 2020 r. wyniosła ok. 62 tys. (z czego dwie trzecie to zgony na COVID-19).
W 2021 r. było o prawie 110 tys. zgonów więcej niż w 2019 r., przy czym zgony na COVID-19 stanowiły 83 proc. tej liczby.
Z braku dokładnych danych, uwzględniających prognozy demograficzne, można tylko szacować, że łączna liczba „nadmiarowych” zgonów z innych powodów niż COVID-19 wyniosła w ciągu dwóch pierwszych lat pandemii ok. 40 tys.
Przeciętna długość życia w Polsce skróciła się w 2021 r. o ponad dwa lata w stosunku do stanu sprzed pandemii, a więc w stosunku do 2019 r.:
- o 2,3 roku w przypadku mężczyzn
- o 2,1 roku w przypadku kobiet.
Nie umarli, ale mają long covid
Autorzy raportu podkreślają, że od początku pandemii osoby zakażone wirusem SARS-CoV-2 zdrowiały w różny sposób. Niektórzy pacjenci zgłaszali szereg objawów już po wyzdrowieniu, co pozwoliło na rozpoznanie tzw. zespołu long covid (ang. long COVID syndrome). Long covid może dotyczyć prawie każdego układu w organizmie i objawiać się jako nowo powstałe choroby przewlekłe, takie jak np. choroby serca, cukrzyca, choroby nerek, zaburzenia hematologiczne, schorzenia neurologiczne oraz zaburzenia zdrowia psychicznego.
Najczęstsze objawy long covid to:
- zmęczenie (58 proc.)
- ból głowy (44 proc.)
- zaburzenia koncentracji (27 proc.)
- wypadanie włosów (25 proc.)
- duszność (24 proc.)
- utrata smaku (23 proc.)
- utrata węchu (21 proc.)
- zadyszka (21 proc.)
- kaszel (19 proc.)
- bóle stawów (19 proc.).
Nastąpił też wzrost problemów psychicznych - prawie 40 proc. ankietowanych Polaków deklarowało wiosną 2022 r., że w czasie pandemii pogorszyło się ich zdrowie psychiczne. Zgłaszali problemy związane z przewlekłym stresem, obniżeniem nastroju, zaburzeniami snu i brakiem energii. Liczba udanych i nieudanych samobójstw wzrosła w 2021 r. o prawie 15 proc. w stosunku do poprzedniego roku.
Źródło: PAP/Agata Zbieg / raport „Diagnoza po pandemii COVID-19”