Ceny dóbr konsumpcyjnych w największej gospodarce Bliskiego Wschodu rosną już w tempie niemal 20% rocznie. A wkrótce mogą rosnąć jeszcze szybciej, bo ceny producentów galopują w tempie 44%. Tymczasem bank centralny Turcji pod naciskiem rządu niedawno obniżył stopy procentowe.
Indeks cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) w Turcji we wrześniu 2021 roku był o 1,25% wyższy niż w sierpniu oraz o 19,58% wyższy niż w analogicznym okresie roku ubiegłego – poinformował w poniedziałek Turecki Instytut Statystyczny. To najwyższy odczyt inflacji CPI w Turcji od marca 2019 roku. Do pobicia wciąż pozostaje wieloletni rekord sprzed trzech lat, gdy wskaźnik ten sięgnął 25%.
W tym kontekście warto dodać, że inflacja producencka w Turcji wyniosła we wrześniu aż 43,96 proc. wobec 45,52 proc. w sierpniu, co związane było głównie z droższymi surowcami i słabszą lirą. Trudno oczekiwać, aby tak duża inflacja u producentów nie została potem przeniesiona na konsumentów.
ReklamaW ten sposób bieżąca inflacja CPI w Turcji przewyższyła główną stopę procentową banku centralnego. 23 września Bank centralny Turcji zaskoczył rynek obniżką stóp procentowych, w ramach kolejnej już monetarnej wolty tnąc koszty kredytu z 19% do 18%. Była to decyzja wymuszona przez prezydenta Recepa Erdogana, który od kilku miesięcy publicznie apelował do banku centralnego o obniżenie stóp procentowych. Turecki „sułtan” słynie z - mówiąc eufemistycznie - niekonwencjonalnych poglądów na ekonomię. Zdaniem Erdogana to wysokie stopy procentowe powodują inflację, podczas gdy ekonomiści dość powszechnie uważają, że jest dokładnie odwrotnie.
Na skutek tej polityki Turcja od lat zmaga się z dwucyfrową inflacją i pełzającym kryzysem walutowym. Od początku 2021 roku lira osłabiła się względem dolara o ponad 16%, tracąc ponad 30% swej wartości przez ostatnie 3 lata. A przez ostatnie 10 lat lira straciła do dolara prawie 79%.
Przez poprzednie dwie dekady Polska i Turcja stały po przeciwnych stronach inflacyjnej barykady. U nas ostra kuracja monetarna zastosowana na początku XXI wieku w połączeniu z odpowiedzialną polityką prowadzoną w kolejnych latach przez Narodowy Bank Polski pozwoliła ustabilizować inflację CPI w przedziale 0-5%. W Turcji przez ostatnie 16 lat tempo wzrostu cen tylko raz (i to na krótko) spadło poniżej 5%.
Niestety, zachowanie polskich władz monetarnych w ostatnich latach bardziej przypomina standardy tureckie niż niemieckie. Obecna Rada Polityki Pieniężnej od wielu kwartałów lekceważy presję inflacyjną i pozwoliła na wzrost inflacji powyżej 5% w otoczeniu praktycznie zerowych stóp procentowych. Polityka utrzymywania realnie ujemnych stóp procentowych w Turcji podkopała zaufanie do tureckiej waluty i utrwaliła inflację CPI na dwucyfrowych poziomach w latach 2017-21.
KK
