System no-fault? Nie dla systemu ochrony zdrowia

Nowe brzmienie artykułu 37a Kodeksu karnego sprawia, że za popełnienie wielu czynów, które dotychczas były zagrożone grzywną, ograniczeniem lub pozbawieniem wolności, ma grozić wyłącznie kara pozbawienia wolności. Ma to dotyczyć większości czynów zabronionych, za które dotychczas groziło do 8 lat pozbawienia wolności, w tym również przestępstwa nieumyślnego spowodowania śmierci człowieka lub dokonanie aborcji.

Na czym polega zmiana art. 37 Kodeksu karnego?

Art 37a k.k. w obecnym kształcie zakłada, że „jeżeli ustawa przewiduje zagrożenie karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat, można zamiast tej kary orzec grzywnę albo karę ograniczenia wolności" (zgodnie z art. 34, kara ograniczenia wolności polega na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne i/lub potrąceniu od 10 proc. do 25 proc. wynagrodzenia za pracę w stosunku miesięcznym na cel społeczny wskazany przez sąd).

W tzw. tarczy antykryzysowej 4.0 art. 37a k.k. otrzymuje brzmienie:

„§ 1. Jeżeli przestępstwo jest zagrożone tylko karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat, a wymierzona za nie kara pozbawienia wolności nie byłaby surowsza od roku, sąd może zamiast tej kary orzec karę ograniczenia wolności nie niższą od 3 miesięcy albo grzywnę nie niższą od 100 stawek dziennych, jeżeli równocześnie orzeka środek karny, środek kompensacyjny lub przepadek.

§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się do sprawców, którzy popełniają przestępstwo działając w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego oraz sprawców przestępstw o charakterze terrorystycznym”.

Lekarze krytycznie o zaostrzeniu kary za nieumyślne popełnienie błędu medycznego

Nowe rozwiązanie w sposób szczególny zaniepokoiło lekarzy. Bartek Fiałek, lekarz rezydent i przedstawiciel OZZL, nie krył zdziwienia. "Szanowny Panie Ministrze, szanowne Ministerstwo Zdrowia, dlaczego mówicie Państwo (słusznie) o konieczności wprowadzenia systemu no-fault do ochrony zdrowia, a nowa tzw. ustawa COVID-owa (Tarcza Antykryzysowa 4.0) wprowadza zaostrzenie kar za nieumyślny błąd medyczny?" - pyta w popularnym serwisie społecznościowym. "Niedługo nie będziemy ratować obywateli Polski, a siebie przed więzieniem. Wszyscy doceniają dokonania pracowników ochrony zdrowia, a w Polsce zaostrza się prawo. Tak dziękuje się nam za walkę na pierwszej linii frontu. To kolejna zmiana, która spowoduje odpływ polskiej kadry lekarskiej poza granice kraju" - dodaje.

Natomiast lekarz Jakub Kosikowski, były rzecznik Porozumienia Rezydentów OZZL, wskazując, że tarcza antykryzysowa 4.0, wprowadzając karę bezwzględnego pozbawienia wolności za nieumyślne spowodowanie śmierci np. w wyniku błędu w sztuce lekarskiej, nie wpłynie pozytywnie na morale kadr medycznych.

"Gratuluję, właśnie tego oczekują teraz przedsiębiorcy i bezrobotni. W sumie nie zdziwię się, jak zabraknie w Polsce lekarzy, oby tak dalej" - kwituje.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Andrzej Matyja o zaostrzeniu zapisów Kodeksu karnego

Karniści o zmianach w prawie: Są niezgodne z Konstytucją

Eksperci z Krakowskiego Instytutu Prawa Karnego Fundacji oraz Katedry Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego w specjalnie przygotowanej opinii wskazali, że zmiany przyjęte w nowelizacji Kodeksu karnego są rażąco niezgodne z zapisami Konstytucji RP. Uchwalone w przepisach zmiany godzą również w zasady równości wobec prawa, proporcjonalności, konieczności i przydatności zaostrzenia represji karnej. Co więcej naruszają prawo do obrony i zasadę określoności znamion czynu zabronionego pod groźbą kary.

Prawnicy zajmujący się prawem karnym zwrócili również uwagę, że nowe zapisy uprzywilejowują sprawców poważniejszych czynów względem osób, które popełniły czyny mniej szkodliwe społecznie. W efekcie ich zdaniem są niesprawiedliwe i rażąco niespójne co do konsekwencji dotyczących wymiaru kary.

Tarcza antykryzysowa 4.0 z podpisem prezydenta

Jak poinformowało 23 czerwca biuro prasowe KPRP, prezydent Andrzej Duda popisał w poniedziałek "ustawę z 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID­­-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID­­-19", czyli tarczę antykryzysową 4.0.

We wtorek (23 czerwca) została ona opublikowana w Dzienniku Ustaw. Większa część jej przepisów wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.