Bank Światowy chwali polską gospodarkę

Rozwój gospodarczy Polski był w ostatnich latach ogromnym sukcesem, jednak potrzebne są kolejne reformy, które pozwoliłyby spełnić oczekiwania obywateli na dalsze doganianie Unii Europejskiej, wynika z opublikowanego we wtorek raportu Banku Światowego „Lekcje z Polski, Wnioski dla Polski”.

„Polska odniosła wyjątkowy gospodarczy i rozwojowy sukces, który pozwolił jej osiągnąć status kraju o wysokim dochodzie w rekordowo krótkim czasie. Jeśli Polska nadal chce piąć się do góry i spełniać rosnące oczekiwania obywateli, musi czerpać z tego, co było dobre, jak na przykład odpowiedzialna polityka fiskalna, jak również wprowadzać nowe reformy na rzecz wspierania innowacji czy nowoczesnego rynku pracy” – mówi Arup Banerji, dyrektor Banku Światowego na Unię Europejską.

Co przyczyniło się do sukcesu Polski?

Po zdecydowanych reformach z okresu transformacji ustrojowej, Polska zbudowała właściwe ramy instytucjonalne w zakresie rządów prawa, umów dotyczących własności, kontroli demokratycznej oraz stworzyła podstawowe instytucje gospodarki rynkowej. Następnie wykorzystała członkostwo w Unii Europejskiej, aby instytucje te jeszcze bardziej umocnić - piszą autorzy raportu.

Podzielana przez większość społeczeństwa wizja społecznej gospodarki rynkowej umożliwiła z kolei pewną ciągłość reform, zaś mądra polityka makroekonomiczna zapewniła polskiej gospodarce stabilność i odporność na wstrząsy. Polska była jedynym krajem w Europie, który w czasie globalnego kryzysu z 2008 r. zanotował wzrost gospodarczy. Polska uniknęła również kryzysu bankowego - dodają autorzy raportu.

Jednocześnie kraj skutecznie zintegrował się z regionalnymi i światowymi rynkami, zachowując wewnętrzną konkurencyjność, a dzięki nowo powstającym firmom powstały miejsca pracy. Wydajność pracowników wzrosła dzięki inwestycjom w edukację, której jakość poprawiła się w rekordowym tempie na tle innych krajów OECD. Poprawiła się też infrastruktura, a sieć autostrad wydłużyła się czterokrotnie, również za sprawą skutecznego wydatkowania funduszy unijnych.

 „Wzrost gospodarczy Polski nie dość, że był dynamiczny i stabilny, to z jego owoców czerpały różne grupy społeczne, w tym także najbiedniejsi, dzięki czemu wskaźnik ubóstwa spadł z 51% w 2005 r. do 30% w 2014 r. Większy dostęp do dobrej edukacji oraz rozkwit przedsiębiorczości przy regulacyjnym i instytucjonalnym wsparciu państwa umożliwił milionom Polaków rozwój i awans społeczny” – mówi Emilia Skrok, starsza ekonomistka Banku Światowego, współautorka raportu.

Potrzebne reformy

Raport Banku Światowego wskazuje kilka obszarów, które Polska nadal może poprawić.

Po pierwsze, potrzebne są działania na rzecz budowy lepszych, skutecznych i zorientowanych na potrzeby obywateli instytucji publicznych.

Po drugie, należy stworzyć pewien fiskalny bufor bezpieczeństwa, aby lepiej radzić sobie z wyzwaniami takimi jak starzenie się społeczeństwa, mniejsze napływy środków unijnych na inwestycje czy rosnąca niepewność na świecie.

Po trzecie, dalsze inwestycje w infrastrukturę ułatwiłyby wymianę handlową, zarówno w wewnętrzną jak i międzynarodową.

Po czwarte, aby Polska mogła wejść na kolejny poziom rozwoju, powinna skoncentrować się na jakości produktów i usług, co jest możliwe do osiągnięcia poprzez wspieranie innowacji. „Dobrze, że rząd tak dużo uwagi poświęca innowacjom, bez których dalszy dynamiczny wzrost polskiej gospodarki będzie trudny do utrzymania. Należy również pamiętać o innych potencjalnych i niewykorzystanych jeszcze motorach wzrostu. Ułatwienia dla przedsiębiorców, usługi publiczne takie jak zdrowie i edukacja, czy rozwój sektora finansowego to obszary, w których Polska może radzić sobie jeszcze lepiej niż dotychczas” – mówi Carlos Piñerúa, Przedstawiciel Banku Światowego na Polskę i Kraje Bałtyckie.

Po piąte, aby polska mogła rozwijać się w sposób zrównoważony, potrzebne są dalsze inwestycje w edukację i ochronę zdrowia. Powinna zostać znaleziona lepsza równowaga pomiędzy bezpieczeństwem a elastycznością rynku pracy, wydatki socjalne mogłyby być kierowane do najsłabszych grup społecznych, a system podatkowy mógłby być bardziej progresywny.

Raport Banku Światowego w podsumowaniu głosi, że Polska musi odbudować konsensus społeczny w sprawie wizji i strategii ekonomicznej, którą chce w przyszłości realizować, zapewniając jednocześnie kontynuację długoterminowych reform, które w przeszłości tak dobrze Polsce się przysłużyły.

Wzrost PKB w Polsce bez innowacji będzie trudny do utrzymania

Polska potrzebuje nowego modelu dla wzrostu gospodarczego, opartego na innowacyjności gospodarki, wynika z raportu Banku Światowego "Lekcje z Polski, wnioski dla Polski".

"Dalszy wzrost polskiej gospodarki bez innowacji będzie trudny do utrzymania i dobrze się stało, że rząd wspiera ten sektor innowacyjności. Należy również inwestować w ludzi - ich umiejętności, sektor edukacji, zdrowia, umiejętnie komercjalizować innowacyjne pomysły i je umiejętnie chronić. Kwestia ochrony praw własności intelektualnej jest złożonym zagadnieniem" - powiedział przedstawiciel Banku Światowego na Polskę i kraje bałtyckie Carlos Piñerúa podczas debaty związanej z prezentacją raportu.

Bank Światowy podkreśla, że Polska powinna dążyć do równowagi pomiędzy bezpieczeństwem a elastycznością rynku pracy, a wydatki socjalne kierować do najsłabszych grup społecznych; bank uważa, że polski system podatkowy mógłby być bardziej progresywny. 

"O ile Polska wciąż może czerpać korzyści z absorpcji zaawansowanych technologii, by zwiększyć TFP (total factor productivity), zasięg tej absorpcji ulegnie zmniejszeniu, gdyż Polska przesuwa się w kierunku krajów zaawansowanych technologicznie. Dalszy wzrost produktywności wymaga inwestycji w kapitał ludzki, badania i rozwój B+R oraz innowacje. Jednakże Polska pozostaje poniżej grupy HIC [high income countries - krajów o wysokich dochodach] w międzynarodowych rankingach dotyczących polityki wspierania innowacyjności" - czytamy w raporcie. 

Bank Światowy wskazuje też, że poziom nakładów na B+R zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym jest wciąż niski. "Polska podobnie jak Malezja i Chile ma dość długą drogę to przejścia w kwestii ochrony praw własności intelektualnej i zapewnienia praw zarówno w kwestii wspierania innowacyjności i rozwoju innowacyjnych firm" - stwierdzono w raporcie.

Bank Światowy/IAR/ISBNews