Kto naprawdę zarabia na krajowych bankach?

Najnowsze doniesienia wskazują, że pomimo podatku od aktywów i nieco gorszych wyników gospodarki, krajowe banki zakończyły 2016 rok z wysokim zyskiem. Ubiegłoroczny wynik finansowy tych instytucji można szacować na 14 miliardów złotych netto. Dopiero za 9 - 10 miesięcy dokładnie dowiemy się, jak banki rozdysponowały wspomnianą kwotę. Na razie mamy informacje o podziale zysków sektora bankowego z 2015 roku. Te dane KNF-u wskazują, że krajowe banki musiały zatrzymać większość osiągniętych zysków. Takie rozwiązanie zostało wymuszone przez KNF, który obawia się m.in. zagrożeń związanych z kredytami waloryzowanymi o kurs franka.

Przez "frankowy" problem banki nie mogą płacić wyższych dywidend

Komisja Nadzoru Finansowego regularnie publikuje informacje o podziale zysków sektora bankowego (bazujące na planach banków). Takie dane mogą zostać opracowane dopiero wtedy, gdy kredytodawcy podejmą decyzje o reinwestowaniu zysku lub przeznaczeniu go na dywidendy. Trzeba pamiętać, że sektor bankowy nie jest samodzielny w swoich decyzjach. Nadzór finansowy już od dłuższego czasu zmusza banki do powiększania kapitałów kosztem wysokości dywidend (patrz poniższy wykres). Po eskalacji światowego kryzysu i wzroście notowań franka, stanowisko KNF-u zyskało dodatkowe uzasadnienie. Banki posiadające w swoich bilansach sporo kredytów waloryzowanych CHF, musiały spełnić dodatkowe wymogi kapitałowe. Między innymi dlatego tylko 5 mld zł (ok. 40% całego zysku netto z 2015 r.) zostało przeznaczone na wypłatę dywidend. Jeszcze większą część zysku banki musiały reinwestować w:

• 2000 roku - 84%

• 2001 roku - 65%

• 2002 roku - 66%

• 2003 roku - 61%

• 2007 roku - 61%

• 2008 roku - 87%

• 2011 roku - 70%

Kredytodawcy nie powinni szczególnie narzekać na ostatnie decyzje KNF-u, bo przez 15 lat (2000 r. - 2015 r.), średni udział pozostawionych zysków wynosił 56,47%.

W 2015 roku nie zarobili strategiczni inwestorzy z Austrii oraz Portugalii

Większe kontrowersje od zatrzymywania bankowych zysków, wzbudza ich transfer za granicę w ramach dywidend. Skala tego zjawiska jest duża ze względu na udział zagranicznego kapitału w krajowym sektorze bankowym (59% pod koniec 2015 r.). Dokładne przeanalizowanie podziału dywidend pod względem geograficznym bywa trudne, z uwagi na obecność zagranicznego akcjonariatu rozproszonego. Ta część akcjonariuszy banków, miała otrzymać dywidendy z zysku za 2015 rok o wartości 1,63 mld zł (32% całej sumy dywidend). Wspomniana kwota była znacznie większa od dywidendy, którą przeznaczono dla Skarbu Państwa (0,30 mld zł) i Otwartych Funduszy Emerytalnych (0,15 mld zł). Zgodnie z planami dywidendowymi banków, do polskich akcjonariuszy miało trafić tylko 9% zysku przeznaczonego do podziału. Ten wynik był uzależniony głównie od posunięć największego krajowego banku (PKO BP).

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych KNF

Jeżeli chodzi o zagranicznych inwestorów strategicznych, to największe dywidendy zostały zaplanowane dla podmiotów z Włoch (1,14 mld zł) oraz Hiszpanii (0,84 mld zł). Nietrudno domyślić się, że ten wynik był uzależniony od polityki dwóch banków, które posiadają spory udział w krajowym rynku i duży portfel kredytów "frankowych" (Pekao, BZ WBK). Zgodnie z planami banków, dość duża dywidenda miała też popłynąć do USA (0,46 mld zł) i Holandii (0,35 mld zł). Warto zwrócić uwagę, że niewielkimi wpływami z dywidendy, musieli zadowolić się niemieccy i francuscy inwestorzy strategiczni (odpowiednio 0,08 mld zł oraz 0,09 mld zł). Do tej grupy, należy między innymi Commerzbank - strategiczny inwestor mBanku posiadającego wiele kredytów "frankowych" i BNP Paribas, czyli większościowy akcjonariusz kolejnego "ufrankowionego" banku (BGŻ - BNP Paribas). Plany podziału zysków za 2015 r. wskazują, że na dywidendę nie mogą liczyć inwestorzy z Portugalii oraz Austrii. Taka sytuacja z pewnością jest niekorzystna dla Banco Comercial Portugues, czyli większościowego akcjonariusza Millennium Banku. Bank Millennium podobnie jak PKO BP i mBank, znajduje się w czołówce instytucji posiadających "frankowe" kredyty o największej wartości.

Na razie nie wiadomo, jaki będzie podział sporych zysków, które krajowe banki wypracowały w 2016 roku. Można jednak oczekiwać, że KNF znów zmusi kredytodawców do zatrzymania większości zysku. Prawdopodobne są również kolejne sankcje dla banków posiadających wiele kredytów rozliczanych w CHF. Takie rozwiązania obniżające wartość dywidend transferowanych do innych krajów, mogą stopniowo zmusić zagranicznych inwestorów do uelastycznienia swojego stanowiska w sprawie "frankowych" kredytów.

Źródło: Porównywarka Kurencja.com